CZĘŚĆ I - MODUŁ 1
Czym jest inteligencja emocjonalna?
Czym jest inteligencja emocjonalna?
«Inteligencja emocjonalna określa, jak dobrze radzimy sobie w naszych relacjach. Obejmuje 4 aspekty:
Samoświadomość: wiemy, co czujemy i dlaczego.
Samokontrola: skutecznie radzimy sobie z emocjami.
Empatia: wiemy, co czuje/może czuć ktoś inny.
Połączenie wszystkich tych elementów w całość»
(Goleman, Daniel. «Inteligencja emocjonalna. Dlaczego może mieć większe znaczenie niż IQ». Ed. Bantam, 2006)
Mówiąc o tym, jak inteligentna jest dana osoba, zwykle odnosimy się do IQ, ilorazu inteligencji, który mierzy: „Całość zdolności poznawczych i możliwości intelektualnych potrzebnych do zdobycia wiedzy oraz wykorzystania jej do rozwiązywania problemów, które mają dobrze opisany cel i strukturę.“ (Resing, Wilma and Drenth, Pieter. “Intelligentie: weten en meten”. Ed. Nieuwezijds b.v, 2007)
Nic więc dziwnego, że większość naszych systemów edukacyjnych koncentruje się na IQ (inteligencji intelektualnej), a nie na EQ (inteligencji emocjonalnej). Podsumowując: im wyższe jest indywidualne IQ, tym większa jest zdolność jednostki do uczenia się, łatwiej osiąga sukces.
Czy, mimo wszystko, osoba z niższym IQ może łatwiej odnieść sukces (odnosimy się tu tylko do włożonej pracy) niż osoba z wyższym IQ?
W zależności od swojego poziomu EQ, odpowiedź brzmi ABSOLUTNIE TAK!
W rzeczywistości, według niektórych badań (Daniel Goleman), wydaje się, że IQ stanowi 20% czynników sukcesu, podczas gdy EQ - pozostałe 80%.
IQ:
Przetwarzanie wizualne oraz przestrzenne
Znajomość świata / Wiedza o świecie
Płynne rozumowanie
Pamięć operacyjna oraz pamięć krótkotrwała
Rozumowanie i wnioskowanie
EQ:
Samoświadomość
Samozarządzanie
Empatia
Wykorzystanie w/w do zarządzania relacjami społecznymi (komunikacja, motywacja, zrozumienie, negocjacje…)
Ta animacja obrazuje w zaledwie 8 minut to, co zostało opisane!
Powiedziano wcześniej, zgodnie z Golemanem, że na inteligencję emocjonalną składają się 3 aspekty:
Samoświadomość
Samozarządzanie
Empatia
Wg najnowszych trendów w psychologii oraz zasobach ludzkich (kadrach?) dodano 2 nowe kompetencje, uznane za bardzo ważne dla osoby inteligentnej społecznie:
Motywacja
Umiejętności społeczne (obejmujące komunikację, współpracę, przywództwo…).
Na inteligencję emocjonalną składają się określone kompetencje, więc w celu zwiększenia naszego EQ powinniśmy rozwijać je wszystkie, kładąc szczególny nacisk na te, które naszym zdaniem wymagają więcej uwagi.
Skierowane na kompetencje:
Samoświadomość, motywacja
Oczekiwane rezultaty nauczania:
Będziesz w stanie rozpoznać swoje zalety.
Będziesz w stanie określić najważniejsze ze swoich zalet.
Będziesz umiał określić, co cię motywuje.
Metodologia: Autorefleksja. Koło zalet
Dlaczego to ćwiczenie jest ważne?
Każda osoba jest skłonna do włożenia większego wysiłku w rozwijanie ważnej wartości / cechy / zalety osobistej.
Opis ćwiczenia
Zidentyfikuj swoje zalety. Możesz to zrobić, zadając sobie następujące pytania: Co jest najważniejsze w twoim życiu? Co lubisz robić w wolnym czasie? Pomyśl o sytuacji, w której czujesz się szczęśliwy/a oraz takiej, w której czujesz się nieszczęśliwy/a. Jakie cechy najbardziej cenisz u innych?
Każdą odpowiedź spróbuj podsumować jednym słowem, aby dokonać oceny. Na przykład, jeśli tym, co lubisz robić w wolnym czasie jest spędzanie czasu z przyjaciółmi – przyjaźń jest jedną z twoich zalet.
Gdy masz już swoją listę zalet, narysuj okrąg i podziel go na sekcje. Przypisz większą powierzchnię tym wartościom, które są ważniejsze w twoim życiu.
Zilustrujesz za pomocą rysunku, co jest ważne dla ciebie i zidentyfikujesz, co motywuje cię do działania. Uzyskasz narzędzie do podejmowania decyzji poprzez zadawanie pytań: Czy jest to zgodne z moimi wartościami/zaletami? W jaki sposób pomaga je rozwijać?
Tutaj znajdziesz listę możliwych cech/zalet, więc łatwiej ci będzie je zidentyfikować oraz samodzielnie zdefiniować. Proszę jednak, abyś dodał dowolną cechę/ zaletę, której nie ma na liście, a jest dla ciebie ważna.
Skierowane na kompetencje:
Samoświadomość, samozarządzanie
Oczekiwane rezultaty nauczania:
Będziesz w stanie rozpoznać stresujące cię sytuacje.
Będziesz w stanie określić, jakie emocje wywołują u ciebie stres oraz jak skierować uwagę na pozytywne aspekty sytuacji.
Metodologia:
Autorefleksja, skupienie i wizualizacja. Możesz ćwiczyć z przyjacielem, kolegą z klasy lub członkiem rodziny.
Dlaczego to ćwiczenie jest ważne?
Rozpoznanie tego, co nas stresuje, pomaga reagować na nieoczekiwaną sytuację, minimalizując jej wpływ na nas oraz pomaga skoncentrować się na działaniu: co możemy zrobić i w jaki sposób.
Opis ćwiczenia
Wyobraź sobie sytuację, która wywołuje u ciebie stres (lub poproś przyjaciela o zaprezentowanie takiej sytuacji). Na przykład masz jutro niespodziewany egzamin.
Określ swoje pierwsze myśli i emocje, jakie odczuwasz (niepokój? strach? gniew?...).
Daj sobie trochę czasu. Weź głęboki oddech 5 razy.
Nie myśl o niczym w tym czasie, skup się na oddechu. To spowoduje rozluźnienie, obniży ciśnienie krwi. Pomoże myśleć jasno i obiektywnie.
Zmień sposób myślenia o sytuacji: zamiast myśleć o niespodziewanym egzaminie jak o zagrożeniu, spróbuj myśleć o nim, jak o wyzwaniu. Zamiast myśleć o nim, jak o karze, pomyśl, jak dobrze się poczujesz, gdy zdasz i będziesz dumny, że nauczyłeś się tylu nowych rzeczy. Spróbuj wyobrazić sobie siebie z dobrym wynikiem. To pomoże ci skupić się na wyniku.
Skup się na tym, co i jak możesz zrobić, aby rozwiązać tę sytuację.
W tym przypadku, czego musisz się nauczyć? Co jest najważniejsze? Ile masz na to czasu? Na czym należy się skupić? Następnie zrób plan i postępuj zgodnie z nim!
Do tej pory proponowane działania koncentrowały się na samoświadomości, zarządzaniu sobą i motywacji. Są to kompetencje, w których trzeba zajrzeć w głąb siebie, aby je rozwinąć. Dlatego też, działania są definiowane z introspektywnego punktu widzenia.
Rozwijanie empatii i umiejętności społecznych wymaga, wręcz przeciwnie, pracy z innymi. Tym razem nie skupiamy się na sobie, ale na świecie innych. Jak oni reagują? Jak myślimy, co oni czują? I jak my powinniśmy zareagować w zamian?
W następnym ćwiczeniu dajemy ci narzędzie do ćwiczenia empatii i umiejętności społecznych. Ponieważ obejmują one wiele umiejętności, takich jak współpraca, przywództwo, praca zespołowa... skupimy się na najważniejszej z nich: aktywnym słuchaniu. Jeśli nie opanujesz tej umiejętności, trudno będzie ci osiągnąć którąkolwiek z pozostałych!
A czym jest aktywne słuchanie? Możemy je zdefiniować jako pełną koncentrację na tym, co mówi dana osoba, zwracanie uwagi nie tylko na komunikaty werbalne, ale również na niewerbalne, takie jak ton głosu, gesty czy mimika twarzy.
Aby lepiej zrozumieć pojęcie aktywnego słuchania, możesz obejrzeć film poniżej:
Skierowane na kompetencje:
Empatia, aktywne słuchanie
Oczekiwane rezultaty nauczania:
Będziesz w stanie rozpoznać emocje u innych i w konsekwencji dostosować swoje zachowanie.
Będziesz mógł aktywnie uczestniczyć w rozmowie, rozumiejąc argumenty innych.
Będziesz mógł uczyć się słuchając innych.
Metodologia: Konwersacja, identyfikacja komunikacji werbalnej i niewerbalnej. Wykonywane w parach.
Dlaczego to ćwiczenie jest ważne?
Słuchanie jest prawdopodobnie najważniejszą umiejętnością, którą należy rozwijać. Pomoże ci w nauce, zrozumieniu i autorefleksji. Za każdym razem, gdy rozmawiasz z kimś, masz okazję dowiedzieć się czegoś więcej o innych i o sobie.
Opis ćwiczenia
Pozwól swojemu partnerowi/partnerce wybrać temat, o którym chce ci opowiedzieć lub sytuację, którą chce z tobą podzielić.
Będziesz mógł ćwiczyć uczestnictwo w rozmowie i odgrywać w niej aktywną rolę. W tym celu próbuj zadawać pytania otwarte (Jak sobie poradziłeś? Jak się czułeś? Jak sądzisz, dlaczego tak się stało?...)
W ten sposób osoba zostanie zmuszona do myślenia oraz przekazania ci większej ilości informacji, co pozwoli ci lepiej zrozumieć sytuację.
W czasie tego ćwiczenia rób notatki o zachowaniu niewerbalnym. Na przykład, kiedy osoba się uśmiecha (poruszając jakiś konkretny temat), kiedy jest smutna, zdenerwowana, pełna wątpliwości i w jaki sposób tłumaczy swoje reakcje. Oczywiście, w trakcie normalnej konwersacji nie robisz notatek, ale w czasie ćwiczenia jest to normalne. Pozwala zwrócić uwagę na szczegóły, dopóki nie nabierzemy wprawy.
Po zakończeniu rozmowy, podsumuj, co usłyszałeś, tłumacząc innym, co było najważniejsze odnosząc się do werbalnej i niewerbalnej komunikacji.
Sprawdź z partnerem, czy twoje wnioski są właściwe i jak ona/on się czuje z twoimi spostrzeżeniami.
Want to know why? Check out the VIDEO BELOW!
Uwalnianie swojej złości/ swojego gniewu wobec całego świata, ponieważ nie podoba ci się sytuacja, w której się znalazłeś, nie pomoże ci jej rozwiązać. Zamiast tego spróbuj oddychać, wyciszyć się i wymyślić, co jesteś w stanie zrobić, a czego nie!
Czujesz się, jakbyś już poprawił swój EQ? Zrób test i sprawdź to!
Komisja Europejska wspiera tworzenie tej publikacji, ale nie popiera treści, które odzwierciedlają wyłącznie poglądy autorów. Komisja nie odpowiada za jakiekolwiek wykorzystanie treści w niej zawartych.
